haber

Murat Belge: Kitap eskimeye başladı

Nilüfer Belediyesi Kütüphane Müdürlüğü, düzenlediği ‘Edebi Kazılar’ söyleşilerinde okurları ünlü yazarlarla buluşturmaya devam ediyor. ‘Edebi Kazılar’ söyleşisinin bu ayki konuğu yazar, çevirmen ve akademisyen Murat Belge oldu. Akkılıç Kütüphanesi’nde düzenlenen söyleşiye, Nilüfer Belediye Başkanvekili Atakan Çorbacı, Nilüfer Kent Konseyi Başkanı Fehmi Enginalp ile çok sayıda edebiyat tutkunu katıldı. Türkiye’de insan-kitap ilişkisi ve kütüphaneler üzerine çarpıcı değerlendirmelerde bulunan usta yazar Murat Belge, okurlarının sorularını da yanıtladı.

 

Türkiye’de insan-kitap ilişkisi ve kurumların bu konuda yaptığı çalışmaların kendisini mutsuz ettiğini belirten Belge, “Bir hayli acıklı durum var karşımızda. Bilgisayarlar, tabletler çıktığından bu yana bana göre dünyada kitap, eskimeye başladı. İnsanların bilgiye erişme, ulaşma biçimleri değiştikçe, kitap bir külfet haline gelmeye başladı. Profesyonel kütüphane müdürleriyle tanışıyorum ki adamlar kitap sevmiyor. Bu tuhaf ilişki Türkiye’de sanki uzun yıllardan beri var” şeklinde konuştu.

 

Bir yere kütüphane adını vermenin, sadece kitapları koymak için bir mekan hazırlamanın geçmişe dayandığını ifade eden Belge, Osmanlı dönemimdeki ilk kütüphanenin oluşumunu anlattı. Belge, “İlk kütüphane, Topkapı Sarayı’ndaki 1. Ahmet Kütüphanesi diye bilinir. Biraz da tesadüfen kitapların biriktirildiği bir odadır. Topkapı Sarayı’nda bir de 3. Ahmet Kütüphanesi vardır. Bu önemlidir çünkü içine kitap koymak için yapılmış bildiğimiz ilk binadır Osmanlı tarihinde. 1. Mahmut 1740 yılında Ayasofya Kütüphanesi’ni açtırdı, bu önemli bir adım. 1. Mahmut Kütüphanesi, ahali için Ayasofya’da açılan ilk kütüphanedir. Lale Devri ile başlayan bu değişim, henüz çok sağlam adımlarla yürüyemiyor. Mehmet Çelebi’yi Fransa’ya elçi olarak yolladık. Bundan sonra diplomatik ilişkiler, elçilikler başladı ve gönderilen kişilerden gittikleri yerleri gözlemlemeleri istendi. Osmanlı edebiyatında sefâretnâme denilen, başka memleketlerde olmayan bir tür başladı. Bütün sefirler gittikleri yerlere ilişkin izlenim ve görüşlerini yazdılar” dedi.

 

“Türkiye’de kitap okuma cezası veriliyor”

Batı ülkelerinde haftada 3-4 kitap okunurken, Türkiye’de bunun aksi bir durum yaşandığının altını çizen Belge, bunda en büyük etkenin eğitim sistemi olduğunu vurguladı. Belge “Eğitim sisteminden dolayı küçük yaştan başlayarak, okuma sevgisi değil, okuma nefreti diye bir şey uyanıyor insanlarda. ‘Sen bir kabahat ettin, şimdi ceza olarak bir saat kitap okuyacaksın’ diye bir tavır var. Okullarda bir edebiyat eserinin, edebiyatla alakası üzerine hiçbir şey söylemeden bir tür edebiyat dersi yapılıyor. Bu şekilde verilen bir eğitimle öğrenciler neden okusun? Öğretmenlik biraz tiyatrodur bana göre. İster istemez tiyatral olacaksın çünkü ilgi toplamak istiyorsun. Madem ki söylediğinin yerine ulaşmasını istiyorsun, gereğini de yapacaksın. İnsanları eğlendireceksin, yüzleri gülecek. Bunun için sen de güler yüzlü olacaksın. Tüm bunlardan uzağız” dedi.

 

Nilüfer Belediyesi Kütüphaneleri’ne övgü

Murat Belge söyleşide Nilüfer Belediyesi Kütüphaneleri’ne de övgüde bulundu. Nilüfer Belediyesi’nin kurduğu kütüphanelerin azımsanmayacak sayıda olduğunu belirten Belge, “Kütüphanede görevli arkadaşlarla konuşurken içimi açan bir şeyler duydum. Bir belediyenin 5 kütüphanesinin bulunması azımsanmayacak bir şey. Nâzım Hikmet Kültürevi’nde bulunan Şiir Kütüphanesi’nde Mehmet Fuat’ın şiir kitaplarını görünce sevindim. İnsanın zihnini açacak, geliştirecek şeylere girişmesi dünyanın en zor işi. Çok geç sonuç alınır. En azından ‘Nilüfer’de bu durum nedir’ diye baktığımızda, bir şeyler kıpırdamaya başlamış. Bu sevindirici bir şey. Umarım artarak devam eder” şeklinde konuştu.

 

Söyleşinin sonunda Murat Belge, Nilüfer Belediyesi tarafından söyleşiye katılanlara hediye edilen ‘Edebiyat Üstüne Yazılar’ kitabını imzaladı. Nilüfer Belediyesi Başkanvekili Atakan Çorbacı ve Nilüfer Belediyesi Kütüphane Müdürü Şafak Pala da Murat Belge’ye özel tasarım portresini vererek teşekkür etti.