haber

Köy Enstitüleri 76. yaşında

Köy ilkokullarına öğretmen yetiştirmek üzere 17 nisan 1940 yılında açılan, Türkiye’ye özgü bir eğitim ve aydınlanma projesi olan Köy Enstitüleri’nin, 76. kuruluş yıldönümü Nilüfer’de kutlandı. Nilüfer Belediyesi ve Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Bursa Şubesi işbirliği ile Üç Fidan Parkı’nda düzenlenen etkinlik geniş katılımla gerçekleşti.
Etkinliğe Nilüfer Belediyesi Meclis üyesi Aysel Okumuş, Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Bursa Şube Başkanı Jülide Akköprü, Köy Enstitüleri mezunları, sendika temsilcileri ve siyasi parti yöneticilerinin yanı sıra çok sayıda vatandaş katıldı.


“Gerçek bir eğitim yuvası”
Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyetin ilk yıllarındaki eğitim sistemi hakkında bilgi veren Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Bursa Şube Başkanı Jülide Akköprü  “ Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç önderliğindeki ekip, aydınlık Türkiye’nin kurulması için dev bir meşale yaktı. 1940 yılında kurulan bu okullar, köyden alıp, köye verme felsefesiyle bir çok öğretmen ve ebe yetiştirdi. O yıllarda ülkemizdeki okul ve eğitim ihtiyacı göz önüne alındığında,  bu proje gerçek çılgın projeydi. Çünkü şehirde yetişen öğretmenleri köylere göndermek ve köylerde başarılı olmalarını beklemek zordu. Bu açmazı çözmek için Köy Enstitüleri gerçek bir eğitim yuvası olarak kuruldu. Binlerce köy çocuğu bu enstitülerde yetişip, köylere hem öğretmen, hem de  halkı bilinçlendiren rehberler oldu. Köy Enstitüleri, UNESCO tarafından bir çok ülkeye model olarak sunuldu. Maalesef Türkiye’de  1954 yılında kapatıldı” dedi.
1954 yılında Beşikdüzü Köy Enstitüsü’nden mezun olan  “Memleket Yollarında” kitabının yazarı Lemanser Sükan  da Orhangazi Gedelek Köyü’nden çıkıp, Arifiye Köy Enstitüsü ile başlayan eğitim hayatını anlattı. Sükan, “O dönemde tahsil yapma imkanım yoktu. Atatürk’ün bize bahşettiği Cumhuriyet ve enstitüler sayesinde öğretmen oldum. Ancak 1953 yılından sonra ülkemizin güzide Cumhuriyeti’nin değerleri bir bir yok edilmeye başlandı. Önce Köy Enstitüleri kapatıldı. Günümüzde ise Andımız yasaklandı. 23 Nisanlar, 19 Mayıslar, 30 Ağustoslar kaldırıldı. Yakında Cumhuriyet rejimi ortadan kaldırılacak” şeklinde konuştu.
Sükan’ın konuşmasının ardından tüm katılımcılar hep birlikte Andımız’ı okudu. Etkinliğe katılan Köy Enstitüleri mezunları da anılarını katılımcılarla paylaştı.
Etkinlik alanında öğrenciler “Köy Enstitüleri” adlı yağlı boya tablo yaptı. Folklor gösterileri ve Türk Halk Müziği dinletisine Enstitü mezunları da eşlik etti.