Karabıyık: Katılımcı bütçe yapmak çok büyük bir hayal

Nilüfer Belediyesi ve Sosyal Demokrasi Derneği iş birliğiyle düzenlenen “Sosyal Demokrasi Seminerleri” alanında uzman isimlerin katılımı ile devam ediyor. “Sınırları aşıp köprüler kuruyoruz” sloganıyla Nilüfer Belediyesi Dernekler Yerleşkesi’nde gerçekleştirilen Sosyal Demokrasi Seminerleri’nin konuğu TBMM Plan Bütçe Komisyonu Üyesi, CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Prof. Dr. Lale Karabıyık oldu. Semineri izleyenler arasında Nilüfer Belediye Başkan Vekili Fırat Emiroğlu da yer aldı.

Seminerde Prof. Dr. Karabıyık, “Katılımcı Bütçe Planlaması ve Uygulaması” konulu konuşma yaptı. Aynı zamanda TBMM Plan Bütçe Komisyonu Üyesi olan Karabıyık, “Plan Bütçe Komisyonu yerelde de önemli ülkede de önemli. Bütçe bir vicdan aslında; bu ülkeyi yönetenlerin vicdanını temsil ediyor aynı zamanda. Bütçe hakkı diye bir kavram var. Denetlenmek, denetlenebilir bir mekanizmanın varlığı çok önemli. İktidar ‘Biz bunu denetlenmeyen bir mekanizmaya nasıl getiririz mantığıyla’ çalışıyor. Vatandaş, vergilerinden oluşan bütçenin harcanma yetkisini Meclis’e vermiş, denetimini de Sayıştay’a vermiş. Denetlenen kamu kurumu sayısı 4’te 1 oranında. Meclis katılımcı bütçe mantığına gelemedikten sonra, bizim yerelde birkaç belediyemizin bunu sağlamaya çalışmasıyla bir yere varılamaz” dedi.  

Mecliste yapılan bütçenin denetlenebilir olmadığını kaydeden Prof. Dr. Lale Karabıyık, böyle bir ortamda katılımcı bütçenin yapılamayacağını söyledi. Karabıyık, “Kendi içimizde katılımcı bütçenin faydalarını tartışabiliriz, hayal kurabiliriz ama böyle bir ortamda katılımcı bütçe yapmak çok büyük bir hayal. Özellikle öteledikleri bir mekanizma var; katılım yok, fikir almak yok, denetlemek asla yok” diye konuştu.

“BÜTÜN GELİRLER TEK BİR İNSANIN ELİNE VERİLECEK”

Vatandaşlara bütçe hakkını anlatmaya çalıştıklarının altını çizen Lale Karabıyık, “Yeni dönemde başkanlık sistemi deniliyor. Vatandaşın vergilerinden kesilerek bu ülkenin gelirleri oluşuyor ve bütün bu gelirler tek bir insanın eline verilecek. Bütçe hakkı sistemiyle denetlenebilir bir halde, şu an Meclis’in yetkisinde ama 16 Nisan’da tek bir kişiye verilmesi planlanıyor. Şunu yapsanız iyi olur mu; hepiniz paralarınızı muhtara vereceksiniz, muhtar istediği gibi harcayacak, size isterse verecek istemezse vermeyecek ve muhtara da ‘Bu parayı ne yaptın’ diye soramayacaksın. Bu bütçe hakkı konusu gerçekten çok önemli” şeklinde konuştu.

Katılımcılardan gelen Varlık Fonu’yla ilgili soruyu da cevaplayan Karabıyık, fonu “Büyük bir risk” olarak değerlendirdi. Prof. Dr. Lale Karabıyık, “Varlık fonu, filmlerde görürüz, çok şükür kumar alışkanlığımız yok ama kumarda artık her şeyini kaybederler ya sonra saatini, eşinin kolundaki bilezikleri koyarlar ortaya, işte Varlık Fonu da bu. Bir ülkede Varlık Fonu olur, çok güzel de bir şeydir. Varlık Fonu olması için o fona akan bir gelir olması lazım. Bütçe fazlanız olması lazım. Altın, petrol gelirleriniz olabilir, bu fona sürekli bir gelir akması gerekiyor. Bizde ise Türkiye’nin borçlanma kapasitesi bitti, borçlanma imkanı artık yok, kredibilitesi bitti. ‘Yol yaptık, köprü yaptık’ dedikleri bunları zaten varlık satarak yaptılar, yetmedi gelecekteki gelirlere ipotek koyarak yaptılar. Hatta şu andaki mevcudiyeti devam ettirmek için de borç kullanmak gerekiyor ama kredibilite bitti ve o kumarcı örneğindeki gibi kolundaki saati ortaya koydu. Bu çok büyük bir risktir. Hiçbir ülkede bunun bir eşi benzeri söz konusu değil. Bu aynı zamanda bir ülke ekonomisinin ne kadar acze düştüğünün en büyük göstergesi, bunu böyle okumak lazım. ‘Ekonomi kötü ama bizden kaynaklanmıyor’ diyorlar. Küresel etki var, evet doğrudur ama ‘Ülkemizin ekonomik problemleri küresel ekonomiden kaynaklanıyor’ demek için bizim döviz kurumuzun diğer ülkelerin ne kadar oranda kaybetmişlerse bizim de o kadar kaybetmemiz lazım. Bizim gibi gelişmekte olan ülkeler beş kaybediyorsa ve biz on kaybediyorsak büyük bir problem var hatta problemler yığını var demektir” diye kaydetti.  

Etkinliğin sonunda Sosyal Demokrasi Derneği Başkanı Hüsnü Taş, katkılarından dolayı Prof. Dr. Lale Karabıyık’a teşekkür etti.